Ý nghĩa Chiêng đồng trong văn hóa Việt - Nhận chế tác Chiêng theo yêu cầu

Hình ảnh chiếc chiêng đồng được sử dụng tại các lễ hội hay ngày đặc biệt tại các vùng dân tộc đồng bào Tây Nguyên vô cùng quen thuộc. Vậy chiêng đồng là gì? Đây là câu hỏi được không ít người đặt ra khi mới tìm hiểu về loại nhạc cụ này. Khi nào thì sử dụng chiêng đồng? Ý nghĩa Chiêng đồng như thế nào đối với đời sống văn hóa? Hãy cùng Đúc Đồng Bảo Long tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết dưới đây.

Chiêng đồng được sử dụng nhiều tại vùng Tây Nguyên và vùng miền núi

Chiêng đồng là gì?

Chiêng đồng là một loại nhạc cụ Đông Nam Á thuộc bộ gõ được làm bằng đồng thau. Chiêng có hình dạng như một chiếc nón quai thao với đường kính lớn nhỏ từ 20cm - 60cm. Ở giữa có thể có hoặc không có núm. Để đánh cồng chiêng, người ta dùng dùi gỗ có quấn khăn để đánh cồng. Thường thì cồng chiêng càng to thì âm càng trầm và cồng càng nhỏ thì tiếng càng cao. Ngoài ra, có thể dùng tay không để đánh chiêng.

Chiêng có hình dáng thường thấy là hình nón quai thao, và ở giữa tâm chiêng có núm hoặc cũng có loại không có núm. Đường kính dao động ở khoảng từ 20cm cho tới 60cm thậm chí là to hơn trên cả 1m. Người ta dùng dùi cui bằng gỗ sau đó được quấn vải mềm để đánh chiêng, ngoài ra cũng có thể dùng tay không để đánh chiêng.

Chiêng đồng là khí cụ biểu trưng cho văn hóa Việt Nam

Cồng chiêng là hai loại nhạc cụ được sử dụng phổ biến bởi đồng bào Tây Nguyên, được làm thủ công, gò bằng phương pháp truyền thống. Tiếng chiêng muốn hay, chuẩn phải được làm bằng đồng tốt, có độ dày đồng đều ổn định. Những nét nện của búa trên thân chiêng đồng đều với nhau. Màu trên chiêng làm màu thường là màu giả cổ và ở dạng nền trơn. Tuy nhiên, chiêng đồng hiện nay có thể còn được tạo khắc hoa văn, chữ tùy ý.

Hiện nay, chiêng đồng không chỉ được dùng tại các lễ hội của người Tây Nguyên mà còn được treo ở nhà thờ họ, tổ hay các đình, miếu, chùa như một vật phẩm biểu trưng của di sản văn hóa Việt Nam.

=>> Xem thêm: +99 Mẫu chuông đồng đẹp

Ý nghĩa Chiêng đồng trong văn hóa của người Việt

Tiếng Chiêng đồng là thứ âm thanh trong trẻo giúp tâm hồn trở nên thư thái, an nhiên, giúp xua tan đi những muộn phiền trong cuộc sống. Xưa kia, mỗi lần vua quan đi vi hành thì quân lính lại chạy trước và đánh chiêng để báo hiệu. Hay chỉ có những gia đình giàu có mới dùng chiêng để trưng bày trong nhà.

Trong phong thủy, tiếng Chiêng cũng giống như tiếng chuông đồng phát ra trong các nhà chùa, là âm thanh giúp con người thức tỉnh, hướng tới chân - thiện - mỹ. Bên cạnh đó, tiếng chiêng còn có có tác dụng giúp xua đuổi tà ma, ngăn chặn sự xâm nhập của các thể lực xấu, mang lại sinh khí cho không gian.

Người ta tin rằng những âm thanh trong trẻo có thể giúp con người vơi bớt phiền lo, hóa giải những điềm dữ. Trong đó, Chiêng đồng được xem là vật sở hữu âm thanh vang xa. Có khả năng tịnh hóa tuyệt đối khí trường trên phạm vi rộng lớn. Trong thời đại phong kiến, khi các quan đi vi hành, thị sát dân chúng thì quân lính thường đánh chiêng đồng. Sau đó, hình thức này đã được người dân áp dụng đối với phong thủy nhà ở. 

Tiếng Chiêng đồng có ý nghĩa thức tỉnh tâm hồn

Nhà lâu không có người ở sẽ hình thành khí trường không cát lợi, đặc biệt là tại những nơi hay phát ra thanh âm lạ. Nên người ta thường sử dụng một chiếc chiêng đồng để tịnh hóa khí trường, tán trừ tà khí. Đồng thời Chiêng đồng mang lại sinh khí cho không gian sống. Đây chính là lý do khiến nhiều gia đình đặt Chiêng đồng tại phòng khách, phòng thờ, nhà thờ tổ. Tựu trung là những vị trí trang trọng, sạch sẽ, tôn nghiêm.

Là một vật phẩm may mắn nên chiêng đồng cần có chất lượng tương xứng với ý nghĩa của nó. Thêm vào đó, đồng đỏ, đồng vàng tinh khiết là những nguyên liệu tốt. Người ta luôn tin vào quá trình hấp thụ tinh túy trong lòng đất của các khoáng sản tự nhiên như kim loại, đá quý. Dường như chúng mang trên mình một sức mạnh kỳ diệu của tự nhiên. 

Đặc biệt, sản phẩm cao cấp đồng nghĩa với độ bền cao. Chiêng đồng là chỗ dựa tinh thần của con người. Nếu dùng một thời gian ngắn mà sản phẩm đã xuống cấp sẽ khiến tâm lý con người cảm thấy không thoải mái. 

Đôi nét về văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 

Nếu các dàn cồng chiêng Đông Nam Á đều sử dụng dùi để đánh chiêng thì nhiều dân tộc Tây Nguyên vẫn đánh chiêng bằng cùi tay (cho âm thanh trầm hơn, tròn trịa hơn).

Có thể suy luận rằng, văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã phản ánh một xã hội ở cấp độ nguyên sơ nhất của con người mà ở đó, cồng chiêng vẫn còn giữ được những đặc điểm tương đối nguyên bản, chưa phát triển thành một nhạc cụ dân gian hay nhạc cụ cung đình như những nước Đông Nam Á khác.

Nếu xem văn hóa cồng chiêng Đông Nam Á là một cây đại thụ thì văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên chính là một phần cội rễ; đó là nơi khởi nguồn, phát xuất cho mọi mạch nguồn sáng tạo.

Chính vì tính nguyên bản và cấp bách trong việc bảo tồn, lưu giữ, Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là Di sản. 

Chiêng đồng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa

>> Xem thêm: Chuông là gì?

Đánh giá mẫu Chiêng đồng chuẩn, đạt chất lượng

Hiện nay, chiêng đồng chủ yếu được chế tác thủ công theo phương pháp truyền thống. Từ tấm đồng vàng có độ dày tiêu chuẩn, người làm chiêng sẽ tiến hành gò chạm từng họa tiết hoa văn truyền thống lên bề mặt khí cụ, tạo ra những mẫu mã mang phong cách riêng của từng đơn vị chế tác. 

Cùng tìm hiểu một số tiêu chí đánh giá mẫu chiêng đồng đạt chuẩn dưới đây: 

Âm vang trong, thanh, vọng xa

Một trong những yếu tố quyết định chất lượng chiêng đồng chính là tiếng vang. Nếu là người am hiểu về loại nhạc cụ này thì chỉ cần nghe tiếng chiêng phát ra, họ sẽ dễ dàng biết được chiêng đạt chuẩn hay không. Tuy nhiên, nếu bạn muốn mua chiêng để trưng bày hay biếu tặng thì cách tốt nhất để biết được chiêng tốt hay không là lựa chọn đơn vị chế tác chiêng uy tín. 

Chiếc chiêng chuẩn chất lượng luôn cho tiếng vang lớn, trầm khi gõ, âm vọng xa, tròn trịa, nghe rất dịu tai nếu người xem đứng ở một khoảng cách vừa tầm. Trong khí đó, sản phẩm kém chất lượng sẽ cho tiếng vang hỗn tạp, đanh rất khó nghe.

Mẫu mã đẹp, hoa văn tinh xảo

Không chỉ được đánh giá qua tiếng vang, mẫu mã đẹp là điều người mua cần quan tâm. Hiện nay, các mẫu chiêng đồng chủ yếu được chế tác thủ công tại các làng nghề truyền thống như: làng Ý Yên - Nam Định; Đồng Xâm - Thái Bình, làng Kiên Lao - Huế... và nhiều đơn vị khác. Mỗi làng nghề đều có bí quyết chế tác riêng, cho ra đời sản phẩm có chất lượng khác nhau. 

Mẫu chiêng đẹp có họa tiết hoa văn phải tinh xảo, bắt mắt, đường nét mềm mại và phóng khoáng. Đồng thời, bố cục, tỉ lệ phải cân đối mới tạo nên một tổng thể thống nhất, thể hiện kỹ nghệ chế tác đỉnh cao, từng hình tượng, họa tiết mang tính hội họa đặc sắc. 

Chiêng đồng chất lượng có độ dày đạt chuẩn, âm vang, trong, tròn trịa

Kĩ thuật gò thúc chuẩn

Hiện nay, chiêng đồng thường được chế tác từ tấm đồng vàng nhập khẩu Hàn Quốc. Các nghệ nhân sẽ gò, thúc hoàn toàn bằng tay để tạo hình cho chiếc Chiêng đồng. Với kĩ thuật đỉnh cao cùng sự tỉ mĩ từng công đoạn, chiếc chiêng có bề mặt phẳng, các đường góc cạnh rõ ràng, không cong vênh. Chiếc Chiêng được áp dụng kĩ thuật chuẩn sẽ không chỉ có hình thức thẩm mĩ cao mà còn đảm bảo tiếng kêu chuẩn.

Giá Chiêng đồng quyết định bởi yếu tố gì?

Nguyên liệu chế tác

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều mẫu Chiêng đồng với kích thước, mẫu mã và kiểu dáng khác nhau. Sản phẩm thường được chế tác từ đồng vàng (hay còn gọi là đồng thau), đồng đỏ hoặc gò bằng đồng tấm. Mỗi chất liệu đều cho ra đời các thành phẩm với màu sắc bắt mắt, sang trọng. Chiêng được chế tác bằng đồng chuẩn thanh khiết (hàm lượng đồng từ 85% - hơn 90%) cho độ bền vượt thời gian, khi gõ sẽ có âm trong trẻo và vang xa.

Mặt khác, nhiều đơn vị chế tác vì muốn giảm giá thành sản xuất nên đã sử dụng đồng pha tạp chất, sử dụng tấm đồng mỏng. Do vậy, chỉ sử dụng được khoảng 3 - 4 năm là đã xuống màu, bong tróc trông thấy. Đồng thời khi gõ sẽ thấy âm khá đục và không thể vang xa. Đó chính là yếu tố tạo nên sự chênh lệch về giá giữa hai dòng sản phẩm.

Kích thước, khối lượng

Thông thường, các mẫu Chiêng có đường kính, trọng lượng càng lớn thì giá thành sẽ càng cao. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà người mua sẽ lựa chọn cho mình những kích thước phù hợp. Các đường kính mặt chiêng đồng phổ biến hiện nay là:  20cm, 30cm, 50cm, 60cm, 70cm, 80cm, 1m, 1,2m...  Người mua có thể yêu cầu chế tác theo kích thước mong muốn.

Giá Chiêng đồng phụ thuộc vào chất liệu hay kích thước vật phẩm

Kiểu dáng hoa văn

Với các sản phẩm có hoa văn chi tiết, cầu kì đòi hỏi nhiều công đoạn sẽ có giá thành cao hơn. Hoặc các sản phẩm có hoa văn theo yêu cầu, thiết kế riêng cũng có mức giá chênh lệch với sản phẩm thông thường.

Mua Chiêng đồng tại đơn vị đảm bảo tiêu chí gì? 

Không khó để tìm thấy một đơn vị chế tác chiêng đồng với các mức báo giá khác nhau, đa dạng phân khúc. Để lựa chọn được đơn vị uy tín, người mua nên lựa chọn dựa trên những tiêu chí sau: 

1. Có nguồn gốc rõ ràng

Như đã nói ở trên, tại Việt Nam có rất nhiều đơn vị chế tác chiêng đồng, mỗi làng nghề đều có những dòng sản phẩm đặc trưng riêng. Một trong số những cái tên nổi tiếng về dự án làm chiêng lớn phải kể đến Ý Yên - Nam Định. Nơi đây có nhiều nghệ nhân giỏi, dày dặn kinh nghiệm với truyền thống đúc đồng có lịch sử lâu đời. 

2. Có nhiều năm kinh nghiệm

Để biết được đơn vị chiêng đồng có năng lực hay không, người mua nên tham khảo các sản phẩm/dự án mà đơn vị đã thực thi trước đó. Tránh đặt nhầm niềm tin vào các đơn vị chế tác nhỏ lẻ, người thực hiện là thợ học việc, cho ra đời những sản phẩm không đạt chuẩn. Người mua có thể tham khảo, tìm hiểu "năng lực" đơn vị phân phối/chế tác qua các kênh facebook, website, zalo, youtube... 

3. Sản phẩm đảm bảo các tiêu chí khắt khe

Sản phẩm được chế tác từ những làng nghề đúc đồng nổi tiếng có những tiêu chuẩn chất lượng đánh giá cụ thể. Và đối với chế tác chiêng đồng cũng vậy, sản phẩm sẽ có những tiêu chí đánh giá riêng về mẫu mã, độ sắc nét, độ bền, giá thành tương xứng. 

Cửa hàng bán Chiêng đồng uy tín có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chế tác chuông, chiêng 

4. Chế độ bảo hành tốt

Không chỉ cung cấp các sản phẩm chất lượng, đơn vị uy tín còn đưa ra các chính sách bảo hành, đổi trả sản phẩm rõ ràng, công khai, minh bạch, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng, giúp khách hàng an tâm hơn khi mua hàng. 

5. Giá bán cạnh tranh thị trường

Giá thành tương xứng chất lượng là điều dễ thấy ở các đơn vị cung cấp chiêng đồng uy tín. Đặc biệt, sẽ không có chuyện bán phá giá "tụt đáy", nếu một đơn vị rao bán sản phẩm với giá giảm sốc thì người mua cần cân nhắc trước khi lựa chọn.

6. Có showroom trưng bày sản phẩm

Đối với các dòng chiêng đồng kích thước nhỏ, người mua có thể mua trực tiếp tại các cửa hàng bán đồ đồng mỹ nghệ. Đơn vị uy tín sẽ có cửa háng hay showroom trưng bày sản phẩm để khách hàng dễ dàng "xem tận mắt, cảm nhận tận tay" sản phẩm. Đối với các dòng chiêng đồng cỡ lớn, người mua nên tìm đến các cơ sở chế tác chiêng đồng uy tín, có cơ sở vật chất hiện đại phục vụ công việc. 

Đúc Đồng Bảo Long - Đơn vị chế tác Chiêng đồng uy tín 

Cơ sở Đúc Đồng Bảo Long là đơn vị tiếp nối và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của nghệ thuật đúc đồng truyền thống của làng nghề Ý Yên, Nam Định. Chúng tôi là đơn vị chuyên nhận chế tác chiêng đồng, đúc chuông đồng, đúc tượng Phật cho hơn 5.000 chùa, cơ sở Phật giáo trên toàn quốc.

Với đội ngũ nghệ nhân giỏi, có trình độ chuyên môn cao, độ cảm nghề tốt, đội ngũ thợ gia công lành nghề, hệ thống xưởng đúc, cơ sở vật chất hiện đại, chúng tôi luôn đem đến tay khách hàng những sản phẩm đạt chuẩn chất lượng, từ khâu kiểm định nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm đầu ra đều đạt tiêu chuẩn khắt khe nhất. 

Chúng tôi nhận chế tác chiêng đồng chung THEO YÊU CẦU khách hàng. Để được tư vấn và báo giá chi tiết về dịch vụ, quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0968.966.268 

Dưới đây là một số sản phẩm chiêng đồng được chế tác bởi nghệ nhân có trên 15 năm kinh nghiệm tại cơ sở chúng tôi:

Liên hệ đặt hàng Chiêng đồng ngay

◾️Bước 1: Khách hàng gọi Hotline: 0968 966 268 để được tư vấn về sản phẩm (cần liên hệ trước, bởi các số lượng khách hàng mua nhiều nên các sản phẩm không có sẵn tại cửa hàng)

◾️Bước 2: Sau khi chọn và chốt mẫu, chúng tôi sẽ tiến hành báo giá

◾️Bước 3: Khách hàng đặt cọc và chúng tôi sẽ xác nhận tiền cọc qua ngân hàng

◾️Bước 4: Sau khi sản phẩm hoàn thành, chúng tôi sẽ thông báo trước 1 - 2 ngày để xác nhận và giúp khách hàng sắp xếp thời gian nhận hàng.

◾️Bước 5: Giao hàng, kiểm tra hàng (nếu hàng lỗi, khách hàng được quyền trả lại ngay)

◾️Bước 6: Khách nhận hàng và thanh toán tiền.